Hệ thống y tế Canada, thường được gọi là Medicare, là một mô hình chăm sóc sức khỏe toàn dân (universal healthcare) nổi tiếng trên thế giới. Đây là một hệ thống công cộng, được tài trợ chủ yếu thông qua thuế, đảm bảo rằng công dân và thường trú nhân đều có quyền tiếp cận các dịch vụ y tế cần thiết mà không phải trả trực tiếp tại thời điểm sử dụng.
1. Nguyên Tắc Cốt Lõi của Medicare
Medicare không phải là một chương trình bảo hiểm duy nhất của liên bang, mà là một hệ thống gồm 13 chương trình bảo hiểm sức khỏe riêng biệt do các tỉnh bang và vùng lãnh thổ quản lý, tuân thủ các nguyên tắc được quy định trong Đạo luật Y tế Canada (Canada Health Act – CHA) năm 1984.
Năm nguyên tắc chính của CHA là:
- Toàn diện (Comprehensiveness): Bảo hiểm phải chi trả cho tất cả các dịch vụ y tế cần thiết về mặt y khoa, bao gồm dịch vụ bệnh viện và bác sĩ.
- Toàn dân (Universality): Mọi công dân và thường trú nhân đều có quyền được bảo hiểm sức khỏe trên cùng một điều kiện.
- Khả chuyển (Portability): Cư dân được bảo hiểm khi di chuyển giữa các tỉnh bang/vùng lãnh thổ hoặc khi vắng mặt tạm thời ở Canada.
- Tiếp cận (Accessibility): Phải đảm bảo mọi người có thể tiếp cận các dịch vụ y tế mà không bị cản trở bởi các yếu tố tài chính (như phí dịch vụ trực tiếp) hoặc các rào cản khác (như khoảng cách địa lý).
- Quản lý công (Public Administration): Hệ thống bảo hiểm phải được quản lý bởi một cơ quan công cộng, phi lợi nhuận.
2. Các Dịch Vụ Được Chi Trả Miễn Phí (Bảo hiểm Công)
Phần lớn các dịch vụ y tế cần thiết về mặt y khoa được chi trả miễn phí thông qua thẻ bảo hiểm y tế tỉnh bang của bạn (Health Card):
- Khám và điều trị tại bệnh viện: Bao gồm phòng bệnh, dịch vụ điều dưỡng, các xét nghiệm chẩn đoán, và thuốc men trong quá trình nằm viện.
- Dịch vụ của bác sĩ: Chi trả cho các cuộc hẹn với bác sĩ gia đình (Family Doctor), bác sĩ chuyên khoa, và phẫu thuật.
- Phòng cấp cứu: Chi phí khám và điều trị trong trường hợp khẩn cấp tại bệnh viện.
Lưu ý: Quy định cụ thể về việc chi trả các dịch vụ khác (như vật lý trị liệu, dịch vụ xe cứu thương) có thể khác nhau giữa các tỉnh bang.
3. Các Dịch Vụ KHÔNG Được Chi Trả Hoặc Chi Trả Giới Hạn
Hệ thống y tế công cộng không chi trả cho mọi chi phí sức khỏe. Những chi phí này thường do cá nhân tự chi trả hoặc thông qua bảo hiểm y tế tư nhân.
- Nha khoa (Dental Care): Hầu hết các dịch vụ nha khoa định kỳ và điều trị (trám, nhổ răng, chỉnh nha) không được Medicare chi trả. Một số tỉnh bang có chương trình giới hạn cho trẻ em hoặc người lớn có thu nhập thấp.
- Thị lực và Kính mắt (Vision Care): Khám mắt định kỳ và chi phí mua kính/kính áp tròng thường không được chi trả.
- Thuốc kê đơn (Prescription Drugs): Chi phí thuốc kê đơn mua bên ngoài bệnh viện (tại nhà thuốc cộng đồng) thường không được chi trả, mặc dù nhiều tỉnh bang có các chương trình thuốc (drug plans) giúp chi trả hoặc giảm chi phí này cho người già, người có thu nhập thấp, hoặc người mắc bệnh mãn tính.
- Phục hồi chức năng và Liệu pháp thay thế: Các dịch vụ như vật lý trị liệu, trị liệu xoa bóp, nắn xương (chiropractic) thường chỉ được chi trả một phần hoặc không được chi trả.
- Phí chờ (Waiting Times): Đây là một trong những thách thức lớn nhất của hệ thống. Bệnh nhân có thể phải chờ đợi rất lâu để gặp bác sĩ chuyên khoa hoặc thực hiện các phẫu thuật không khẩn cấp.
4. Bảo Hiểm Y Tế Tư Nhân (Private Insurance)
Để chi trả cho các dịch vụ không được Medicare bao gồm (như nha khoa, thị lực, thuốc kê đơn), nhiều người Canada mua bảo hiểm tư nhân bổ sung.
- Bảo hiểm do công ty cung cấp: Phần lớn người lao động có được bảo hiểm tư nhân thông qua các gói phúc lợi từ công ty của họ (Employer-Sponsored Benefit Plans).
- Bảo hiểm cá nhân: Những người tự kinh doanh hoặc không có bảo hiểm từ công ty có thể mua bảo hiểm tư nhân cá nhân.
5. Tiếp Cận Dịch Vụ và Thách Thức
- Đăng ký Thẻ Y tế (Health Card): Để sử dụng dịch vụ miễn phí, thường trú nhân và công dân cần đăng ký với cơ quan y tế tỉnh bang và sẽ được cấp Thẻ Y tế (Health Card). Có thời gian chờ (waiting period) lên tới 3 tháng sau khi đến Canada trước khi thẻ y tế có hiệu lực ở một số tỉnh bang.
- Tìm Bác sĩ Gia đình (Family Doctor): Đây là cổng vào chính của hệ thống y tế. Việc tìm được một bác sĩ gia đình mới có thể gặp khó khăn, đặc biệt ở các khu vực nông thôn hoặc thành phố lớn đang phát triển nhanh.
- Y tá (Nursing) và Nhân viên Hỗ trợ Y tế (Healthcare Assistants): Là những nhân tố quan trọng trong hệ thống, họ được đào tạo thông qua các chương trình cao đẳng và đại học chuyên sâu để đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng của dân số.
Theo Canada.com.vn
Có thể bạn quan tâm:
-
- Định cư Canada diện tay nghề (PNP)
- Tổng Quan Chương Trình Định Cư Canada Diện Tay Nghề Skilled Worker
- Chương trình Đề Cử Tỉnh Bang Saskatchewan (SINP)
- Chương trình Đề Cử Tỉnh Bang Manitoba (MPNP)
- Chương Trình Đề Cử Tỉnh Bang Alberta (AAIP)
- Chương trình đề cử tỉnh bang Nova Scotia (NSNP)
- Chương trình đề cử Tỉnh bang Ontario (OINP)
- Chương Trình Đề Cử Tỉnh Bang Đảo Hoàng Tử (PEI PNP)
- Chương Trình Đề Cử Tỉnh Bang British Columbia (BC PNP)
- Chương Trình Đề Cử Tỉnh Bang New Brunswick (NBPNP)
- Việc làm
- Định cư Canada diện tay nghề (Liên Bang)
- Định cư Canada diện doanh nhân
- Visa Canada
- Định cư Canada diện tay nghề (PNP)
