TAY NGHỀ QUEBEC: CHƯƠNG TRÌNH PSTQ/PEQ – CƠ CHẾ TUYỂN CHỌN ĐỘC LẬP VÀ YÊU CẦU ARRIMA (CẬP NHẬT 2025)

23/11/2025

4

Tỉnh bang Quebec, với vai trò là pháo đài văn hóa Pháp tại Bắc Mỹ, duy trì một thỏa thuận di trú đặc biệt với Chính phủ Canada.1 Điều này trao cho tỉnh quyền tự chủ gần như hoàn toàn trong việc lựa chọn người nhập cư kinh tế, bao gồm các tiêu chí về ngôn ngữ, học vấn và kinh nghiệm làm việc, độc lập với hệ thống Express Entry (EE) Liên bang.

Đối với các ứng viên muốn định cư Canada diện tay nghề cao muốn định cư tại Quebec, việc hiểu rõ cơ chế sàng lọc thông qua nền tảng Arrima và các yêu cầu nghiêm ngặt của hai chương trình chính – PSTQ (Programme de sélection des travailleurs qualifiés) và PEQ (Programme de l’expérience québécoise) – là bước then chốt. Trong bối cảnh Chính phủ Quebec tăng cường bảo vệ ngôn ngữ Pháp, khả năng ngôn ngữ không chỉ là một yếu tố cộng điểm mà là một điều kiện tiên quyết để nhận được Chứng chỉ Tuyển chọn Quebec (CSQ) – tấm vé đầu tiên để xin Thường trú nhân (PR).

Bài viết này cung cấp phân tích chuyên sâu về hệ thống di trú tay nghề Quebec, cập nhật các ngưỡng điểm rút thăm mới nhất năm 2025 và chi tiết chiến lược để vượt qua các yêu cầu của Arrima.

>>> Tổng Hợp Các Chương Trình Định Cư Canada Diện Tay Nghề (Skilled Worker Canada).

PHÂN TÍCH CHUYÊN SÂU: HỆ THỐNG DI TRÚ ĐỘC LẬP VÀ MỆNH LỆNH PHÁP NGỮ

MỤC LỤC

Vị Thế Độc Lập Của Quebec và Vai Trò CSQ
Cơ Chế Sàng Lọc Độc Lập: Nền Tảng Arrima

2.1. Phân Tích Hệ Thống Điểm Sàng Lọc Arrima
2.2. Chiến Lược Hướng Vùng và Kinh Nghiệm Quebec

PSTQ (Programme de sélection des travailleurs qualifiés): Lộ Trình Tay Nghề Chính

3.1. Phân Tích Chi Tiết 2025 Draw Results (Ngưỡng Điểm)
3.2. Yêu Cầu Ngôn Ngữ Pháp ngữ Cốt Lõi Của PSTQ
3.3. Ưu Tiên Xử Lý Liên Bang (11 Tháng)

PEQ (Programme de l’expérience québécoise): Lộ Trình Tốc Độ Dựa Trên Kinh Nghiệm

4.1. Đối Tượng Mục Tiêu: Lao Động Tạm Thời và Sinh Viên Tốt Nghiệp
4.2. Yêu Cầu Pháp Ngữ Nghiêm Ngặt Của PEQ
4.3. Tình Trạng Tạm Dừng Xử Lý Trong Năm 2025

Các Chương Trình Thí Điểm Chuyên Ngành (Pilot Programs)

5.1. Tình Trạng Quá Tải của Các Thí Điểm Lao Động Phổ Thông
5.2. Chương Trình AI: Cơ Hội Mở Cho Ứng Viên Pháp Ngữ

Quy Trình Ứng Tuyển Độc Lập (Declaration d’Intérêt đến PR)
Kết Luận Chiến Lược: Tại Sao Pháp Ngữ là Chìa Khóa Quyết Định

1. VỊ THẾ ĐỘC LẬP CỦA QUEBEC VÀ VAI TRÒ CSQ

Quebec không tham gia vào hệ thống Express Entry (EE) Liên bang. Thay vào đó, tỉnh bang này sử dụng hệ thống tuyển chọn riêng để cấp Certificat de sélection du Québec (CSQ) – Chứng chỉ Tuyển chọn Quebec.1

Quy trình Hai Bước: Để đạt được PR Canada tại Quebec, ứng viên phải thành công vượt qua hai bước:

Bước 1 (Cấp Tỉnh bang): Nhận được CSQ thông qua các chương trình PSTQ, PEQ hoặc các chương trình thí điểm khác. CSQ xác nhận rằng Quebec đã chấp nhận bạn là thường trú nhân tương lai.
Bước 2 (Cấp Liên bang): Nộp hồ sơ PR cho Chính phủ Canada (IRCC). IRCC chỉ chịu trách nhiệm kiểm tra lý lịch tư pháp, an ninh và y tế.1

Ưu Tiên Xử Lý Liên Bang: IRCC đã cam kết xử lý 100% hồ sơ tồn đọng cho các chương trình tay nghề của Quebec (bao gồm PEQ và PSTQ) trong năm 2025 3, với thời gian xử lý hồ sơ PR liên bang sau khi có CSQ là khoảng 11 tháng.4

2. CƠ CHẾ SÀNG LỌC ĐỘC LẬP: NỀN TẢNG ARRIMA

Arrima là nền tảng trực tuyến mà Quebec sử dụng để quản lý hồ sơ của các ứng viên Tay nghề, tương tự như Express Entry Pool của Liên bang, nhưng sử dụng hệ thống tính điểm riêng biệt.

2.1. Phân Tích Hệ Thống Điểm Sàng Lọc Arrima

Arrima hoạt động trên cơ chế Declaration d’Intérêt (DOI) – Khai báo Ý định. Ứng viên nộp hồ sơ vào Arrima Pool, sau đó hồ sơ của họ được xếp hạng dựa trên một hệ thống điểm đánh giá các yếu tố tạo điều kiện thuận lợi cho hội nhập kinh tế xã hội.

Các tiêu chí xếp hạng trong Arrima (PSTQ) bao gồm:

Tiêu Chí Xếp Hạng Arrima	Nhóm Yếu Tố	Vai Trò Chiến Lược
Kiến thức về Tiếng Pháp	Vốn nhân lực (Human Capital)	Yếu tố cộng điểm quan trọng nhất.
Tuổi tác, Trình độ Học vấn, Kinh nghiệm Làm việc	Vốn nhân lực	Đóng vai trò nền tảng.
Kinh nghiệm làm việc tại Quebec	Nhu cầu Thị trường Lao động	Yếu tố ưu tiên để thu hút lao động đã có kinh nghiệm trong tỉnh.
Bằng cấp Quebec	Nhu cầu Thị trường Lao động	Thúc đẩy sinh viên quốc tế chuyển đổi sang PR.
Địa điểm cư trú/làm việc	Nhu cầu Thị trường Lao động	Ưu tiên các khu vực bên ngoài Cộng đồng Đô thị Montreal (CMM).
Thư mời Làm việc hợp lệ	Nhu cầu Thị trường Lao động	Đảm bảo nhu cầu lao động thực tế.

2.2. Chiến Lược Hướng Vùng và Kinh Nghiệm Quebec

Hệ thống Arrima được thiết kế để ưu tiên những người đã có sự kết nối với Quebec. Điều này dẫn đến sự khác biệt đáng kể về ngưỡng điểm giữa các nhóm hồ sơ:

Nhóm Nội tỉnh (In-Quebec): Luôn được ưu tiên hơn ứng viên nộp từ nước ngoài.
Nhóm Vùng (Regional Focus): Các đợt rút thăm mục tiêu vào các khu vực bên ngoài Cộng đồng Đô thị Montreal (CMM) có ngưỡng điểm thấp hơn nhiều (Phân tích chi tiết tại Mục 3.1).

3. PSTQ (PROGRAMME DE SÉLECTION DES TRAVAILLEURS QUALIFIÉS): LỘ TRÌNH TAY NGHỀ CHÍNH

PSTQ (trước đây là PRTQ) là chương trình tuyển chọn tay nghề chính của Quebec, áp dụng cho cả ứng viên nộp hồ sơ từ trong tỉnh và nước ngoài.5

3.1. Phân Tích Chi Tiết 2025 Draw Results (Ngưỡng Điểm)

Dữ liệu rút thăm Arrima mới nhất cho thấy sự phân hóa rõ rệt về điểm số, tùy thuộc vào sự kết nối của ứng viên với tỉnh bang:

Đợt Rút Thăm PSTQ (2025)	Tiêu chí Mục tiêu	Điểm Số Tối Thiểu	Ghi Chú Chiến Lược
17/07/2025	Ứng viên đang sống tại Quebec, có bằng cấp Quebec.	768 điểm	Điểm cao, phản ánh sự cạnh tranh giữa các ứng viên nội tỉnh.
28/08/2025	Tổng quát (Bằng cấp Quebec và đang sống tại Quebec).	760 điểm	Ngưỡng điểm vẫn duy trì ở mức rất cao.
31/07/2025	Khu vực (Ngoài CMM), 12 tháng kinh nghiệm làm việc tại Quebec.	661 điểm	Điểm thấp hơn đáng kể (giảm ~100 điểm), cho thấy sự ưu tiên cho lao động khu vực.

Ý nghĩa Chiến lược: Ngưỡng 661 điểm cho ứng viên làm việc bên ngoài Montreal cho thấy nếu bạn có thể chuyển đến và làm việc tại các vùng nông thôn/phía bắc Quebec trong ít nhất 12 tháng, cơ hội được mời của bạn sẽ tăng lên đáng kể so với việc cạnh tranh ở mức 760–768 điểm tại Montreal.

3.2. Yêu Cầu Ngôn Ngữ Pháp ngữ Cốt Lõi Của PSTQ

Yêu cầu về trình độ Pháp ngữ của PSTQ phụ thuộc vào cấp độ công việc (TEER) của nghề nghiệp chính:

Cấp độ TEER (NOC)	Yêu cầu Nói	Yêu cầu Viết
TEER 0, 1 hoặc 2	Cấp độ 7 hoặc cao hơn	Cấp độ 5 hoặc cao hơn
TEER 3, 4 hoặc 5	Cấp độ 5 hoặc cao hơn	Không có yêu cầu tối thiểu

Chiến lược: Đối với các chuyên gia (TEER 0, 1, 2) nộp hồ sơ PSTQ, việc đạt được trình độ Pháp ngữ cấp độ 7 (Oral) và cấp độ 5 (Written) theo Échelle québécoise des niveaux de compétence en français là bắt buộc. Yêu cầu này nghiêm ngặt hơn so với yêu cầu tiếng Anh tối thiểu của Express Entry Liên bang.

3.3. Ưu Tiên Xử Lý Liên Bang (11 Tháng)

Một khi ứng viên PSTQ đã nhận được CSQ, hồ sơ PR liên bang của họ sẽ được IRCC xử lý theo tiêu chuẩn nhanh chóng.

Thời gian xử lý: Khoảng 11 tháng tính từ khi nộp hồ sơ PR đầy đủ cho IRCC.4
Lưu ý: Thời gian 11 tháng này không bao gồm thời gian chờ đợi để được Arrima rút thăm và thời gian xử lý CSQ của Quebec. Tuy nhiên, nó nhanh hơn nhiều so với các chương trình PNP Base (16 tháng) hoặc các chương trình kinh doanh liên bang (trên 10 năm).6

4. PEQ (PROGRAMME DE L’EXPÉRIENCE QUÉBÉCOISE): LỘ TRÌNH TỐC ĐỘ DỰA TRÊN KINH NGHIỆM

PEQ là chương trình được thiết kế để chuyển đổi nhanh chóng sinh viên quốc tế và người lao động tạm thời tại Quebec sang PR.5

4.1. Đối Tượng Mục Tiêu: Lao Động Tạm Thời và Sinh Viên Tốt Nghiệp

PEQ được chia thành hai luồng chính:

Luồng Lao động Tạm thời (Temporary Foreign Worker Stream): Dành cho những người đã làm việc tại Quebec trong một khoảng thời gian nhất định.
Luồng Sinh viên Tốt nghiệp Quebec (Québec Graduates Stream): Dành cho những sinh viên đã hoàn thành chương trình học tại Quebec.5

4.2. Yêu Cầu Pháp Ngữ Nghiêm Ngặt Của PEQ

PEQ đặt ra yêu cầu Pháp ngữ cao hơn và ít linh hoạt hơn PSTQ, nhấn mạnh vào khả năng hội nhập ngôn ngữ:

Luồng Lao động Tạm thời: Yêu cầu chứng minh trình độ tiếng Pháp nói tương đương cấp độ 7 theo thang Échelle québécoise (bao gồm cả khả năng hiểu và nói).
Luồng Sinh viên Tốt nghiệp: Yêu cầu chứng minh trình độ tiếng Pháp nói tương đương cấp độ 7 và trình độ tiếng Pháp viết tương đương cấp độ 5.
Miễn chứng chỉ: Sinh viên có thể được miễn cung cấp chứng chỉ ngôn ngữ nếu họ đã hoàn thành chương trình học (75% khóa học hoặc tín chỉ) bằng tiếng Pháp, hoặc hoàn thành ít nhất 3 năm học toàn thời gian (cấp trung học hoặc sau trung học) hoàn toàn bằng tiếng Pháp.

4.3. Tình Trạng Tạm Dừng Xử Lý Trong Năm 2025

PEQ là một chương trình có nhu cầu rất cao, dẫn đến tình trạng quá tải.

Tình trạng: Việc nhận hồ sơ mới đã bị tạm dừng cho đến ngày 30 tháng 11 năm 2025.
Chiến lược: Mặc dù PEQ bị tạm dừng xử lý hồ sơ mới, các ứng viên vẫn có thể nhắm mục tiêu vào PSTQ thông qua Arrima hoặc các chương trình thí điểm khác (nếu còn mở).

5. CÁC CHƯƠNG TRÌNH THÍ ĐIỂM CHUYÊN NGÀNH (PILOT PROGRAMS)

Ngoài PSTQ và PEQ, Quebec còn có các chương trình thí điểm tập trung vào các ngành nghề cụ thể đang thiếu hụt. Tuy nhiên, tình trạng quá tải cũng đang là một thách thức lớn.

5.1. Tình Trạng Quá Tải của Các Thí Điểm Lao Động Phổ Thông

Các chương trình thí điểm tay nghề thấp/trung bình thường đạt giới hạn nhận hồ sơ (cap) rất nhanh.

Chế biến Thực phẩm (Food Processing Workers): Giới hạn 600 hồ sơ. Đã đạt giới hạn vào ngày 28 tháng 8 năm 2025.7
Hộ lý (Orderlies): Giới hạn 600 hồ sơ. Đã đạt giới hạn vào ngày 15 tháng 8 năm 2025.7

Ý nghĩa: Các chương trình này không còn là lựa chọn khả thi cho các ứng viên mới trong năm 2025.

5.2. Chương Trình AI: Cơ Hội Mở Cho Ứng Viên Pháp Ngữ

Quebec ưu tiên cao cho lĩnh vực Trí tuệ Nhân tạo (AI), Công nghệ Thông tin (IT) và Hiệu ứng Hình ảnh (Visual Effects).5

AI Stream (Francization Profile): Giới hạn 150 hồ sơ. Đã đạt giới hạn vào ngày 28 tháng 1 năm 2025.7
AI Stream (Francophone Profile): Không giới hạn hồ sơ (unlimited). Chương trình này vẫn mở cho các ứng viên có trình độ tiếng Pháp cao.7

Chiến lược: Đối với các chuyên gia công nghệ, việc đạt trình độ Pháp ngữ là cách duy nhất để tiếp cận lộ trình AI ưu tiên của Quebec trong năm 2025.

6. QUY TRÌNH ỨNG TUYỂN ĐỘC LẬP (DECLARATION D’INTÉRÊT ĐẾN PR)

Quy trình định cư Quebec yêu cầu sự kiên nhẫn và tuân thủ nghiêm ngặt các bước sàng lọc:

Giai đoạn	Hành động Bắt buộc	Kết quả
1. Khai báo Ý định (DOI)	Nộp hồ sơ vào nền tảng Arrima (Không mất phí).	Hồ sơ được xếp hạng và vào Arrima Pool.
2. Rút thăm & Mời nộp hồ sơ	Quebec tổ chức rút thăm mục tiêu theo nhu cầu (Arrima Draw).	Nhận Invitation to Apply (ITA) để nộp hồ sơ CSQ.
3. Ứng tuyển Tuyển chọn Vĩnh viễn	Nộp hồ sơ CSQ đầy đủ và các tài liệu hỗ trợ cho Quebec.	Nhận được CSQ (Chứng chỉ Tuyển chọn Quebec).
4. Ứng tuyển Thường trú nhân	Nộp hồ sơ PR cho IRCC Liên bang.	Xử lý an ninh, y tế và cấp PR.

Thời gian xử lý: Tổng thời gian từ khi nhận ITA (Bước 2) đến khi nhận PR (Bước 4) là khoảng 11 tháng.4

Giấy phép Lao động Tạm thời (IMP+): Quebec cho phép đương đơn xin Giấy phép Lao động Mở (Open Work Permit) tối đa ba năm thông qua chương trình IMP+ trong khi chờ xử lý PR liên bang, giúp ứng viên có thể đến Quebec làm việc sớm hơn.5

7. KẾT LUẬN CHIẾN LƯỢC: TẠI SAO PHÁP NGỮ LÀ CHÌA KHÓA QUYẾT ĐỊNH

Hệ thống di trú Quebec là một lộ trình định cư diện Tay nghề độc lập, cạnh tranh và không thể bị bỏ qua, đặc biệt với cam kết xử lý nhanh chóng hồ sơ Liên bang (11 tháng).4 Tuy nhiên, thành công trong lộ trình này hoàn toàn phụ thuộc vào một yếu tố duy nhất: Tiếng Pháp.

Điều kiện Tiên quyết: Các yêu cầu ngôn ngữ của PSTQ và PEQ là bắt buộc (CLB 7/Cấp độ 7 cho kỹ năng nói).
Lợi thế Điểm số: Các đợt rút thăm Arrima cho thấy ứng viên phải đạt mức điểm rất cao (trên 760 điểm) nếu không có kinh nghiệm ở các khu vực ưu tiên.
Cơ hội Vùng: Chiến lược hiệu quả nhất là kết hợp Pháp ngữ với kinh nghiệm làm việc tại các vùng bên ngoài Montreal để giảm ngưỡng điểm xuống còn 661 điểm.

Đối với ứng viên Tay nghề Quốc tế, việc đầu tư vào Pháp ngữ không chỉ mở cánh cửa cho chương trình Quebec mà còn là chiến lược dự phòng tốt nhất để đạt Điểm CRS thấp trong hệ thống Express Entry Liên bang thông qua CBS Pháp ngữ.

Theo Canada.com.vn

Có liên quan

Previous articleĐỊNH CƯ DIỆN TAY NGHỀ CẦN BAO NHIÊU TIỀN? PHÂN TÍCH CHI PHÍ HỒ SƠ VÀ QUỸ ĐỊNH CƯ FSWP (CẬP NHẬT 2025)